W Międzynarodowym Dniu Pamięci o Ofiarach Holokaustu samorządowcy z Mikstatu i powiatu ostrzeszowskiego oddali hołd ofiarom Zagłady przy pomniku pamięci mikstackich Żydów. Na liście ofiar Shoah Instytutu Yad Vashem w Jerozolimie znaleźć można nazwiska 9 osób urodzonych w Mikstacie i zamordowanych przez okupanta.

Z okazji Międzynarodowego Dnia Pamięci o Ofiarach Holokaustu, który obchodzony jest 27 stycznia, w rocznicę wyzwolenia hitlerowskiego obozu śmierci Auschwitz-Birkenau troje mikstackich samorządowców: Henryk Zieliński – burmistrz Mikstatu, Tomasz Maciejewski – przewodniczący Rady Powiatu Ostrzeszowskiego oraz Danuta Kamińska – sekretarz miasta i gminy Mikstat oddało cześć ofiarom Zagłady przy pomniku w mikstackim lesie. Odsłonięta w lipcu 2019 r. tablica postawiona w pobliżu dawnego kirkutu upamiętnia nazwiska 71 osób narodowości żydowskiej, które przez 150 lat mieszkały w Mikstacie współtworząc społeczność miasta. Pomnik powstał we współpracy z samorządem mikstackim z inicjatywy mieszkającego w Nowym Jorku Phila Brilla, potomka mikstackich Żydów, którego przodkowie wyemigrowali na początku XX wieku do Ameryki. – Cieszy nas, że współcześni mikstaczanie darzą to miejsce szacunkiem i zgodnie z tradycją odwiedzający kładą na płycie pomnika kamienie, jako symbol pamięci. Tych kamieni systematycznie przybywa, a ponadto obok pomnika pojawiły się fragmenty starych macew, czyli tablic nagrobnych, które zostały odnalezione i umieszczone w tym miejscu przez Grzegorza Kawałka i Bogdana Małeckiego i. W poniedziałek, 27 stycznia w Międzynarodowym Dniu Pamięci o Ofiarach Holokaustu razem z Danutą Kamińską i Tomaszem Maciejewskim także położyliśmy kamienie na pomniku, żeby uczcić ofiary Holokaustu, wśród których byli również mieszkańcy Mikstatu. Żydzi mikstaccy doświadczyli represji hitlerowskiego systemu z chwilą wybuchu II wojny światowej. Już w październiku 1939 r. zostali wozami konnymi wywiezieni prawdopodobnie do getta utworzonego w Koźminku, skąd w większości trafili do getta w Kaliszu. Niestety, nikt z nich nie powrócił do miasta. Symboliczna była śmierć Żyda Józefa Marchewki, który ukrywał się w mieście do początków 1940 r. Rozpoznany przez niemieckiego policjanta został bez wyroku sądowego rozstrzelany na dziedzińcu komisariatu policji. W czasie II wojny światowej władze okupacyjne w synagodze urządziły garaże, a w 1942 r. zdewastowały żydowski kirkut. Większość macew bezpowrotnie zniszczono, używając ich do przebudowy mostu przy obecnej ul. Krakowskiej w sąsiedztwie ówczesnej szkoły – wyjaśnia burmistrz Zieliński.

Zbierając informacje o historii mieszkańców mikstackiego Rynku, wśród których były także osoby narodowości żydowskiej, Henryk Zieliński znalazł nazwiska 9 osób, które urodziły się w Mikstacie i zostały umieszczone na liście ofiar Shoah Instytutu Yad Vashem w Jerozolimie. – Ta lista zapewne wymaga uaktualnienia, poszukania w archiwach, przejrzenia nowych publikacji. Być może uda się ustalić losy kolejnych osób, które żyły tutaj przed wojną. Tym ludziom, którzy w sposób tragiczny zniknęli z naszego miasta należy się przynajmniej pamięć – deklaruje burmistrz Mikstatu.

PK